Abin sha mai lafiya, madara shine abinci na farko da jariri ke farawa da shi da zarar ya fado duniya wato bayan haihuwa. Madara yana ba da ingantaccen abinci mai gina jiki ga jarirai a cikin watannin farko na rayuwa. Ana ƙarfafa yara su sha don su girma da ƙarfi. Shin mutum yana buƙatar daina shan wannan abin sha mai gina jiki yayin da ya girma?
Shekaru da yawa, bincike ya ci gaba da jaddada mahimmancin kula da lafiyar kashi yayin da mutum ya tsufa. A hankali a duk tsawon rayuwarmu, ƙasusuwanmu suna canzawa koyaushe. Don haka, idan yawan abincin da mutum ke amfani da shi na Calcium ya ragu, jiki yana ‘satar’ sinadarin calcium da yake bukata daga kashi – wanda zai iya sa su raunana. A Najeriya cututtukan kashi sun zama ruwan dare. Bisa kididdigar da aka yi, sama da mutane miliyan 1.5 ne ke kamuwa da cutar kashi a Najeriya a duk shekara. Osteoporosis yana nufin yanayin da ƙasusuwa suka raunana kuma suna raguwa, kuma asarar kashi yana faruwa ba tare da alamun bayyanar ba. Saboda haka, yawancin mutane ba su san tabarbarewar lafiyar kashinsu ba.
- Sojoji sun gano inda ake kera bindigogi a Kaduna
- Ba mu yadda da hukuncin kotu ba, za mu daukaka kara- Abba Kabir Yusuf
Duk da haka, labari mai dadi shine, shan madara akai-akai na iya taimakawa wajen hana osteoporosis da karayar kashi har ma da taimaka wa mutum ya kula da nauyin lafiya. Madara ta kasance abin sha mai kyau domin tana da kyakkyawar tushen bitamin, minerals, da sauran sinadarai masu yawa waɗanda yawancin mutane basu son su.
Duk da haka, ko da yake madara zabi ne mai kyau ga mutane da yawa, wasu mutane ba za su iya jurewa saboda sukari da ake samu a cikinta. An shawarci irin waɗannan mutane da su tsaya kan nau’in madara mara zaki, don iyakance yawan adadin sukari a cikin abincinsu. Wasu misalan madadin madarar da ba dabbobin kiwo ake samunsu ba sun haɗa da soya milk da ake yi da waken suya, madarar oat, madarar almond, da sauransu.
Ga waɗanda ke iya jure wa madara, duk da haka, an tabbatar da shan madara mai inganci da samfuran abubuwan da ake yi da madara na samar da fa’idodin kiwon lafiya da yawa.
Fa’idodin sun haɗa da:
Yana da amfani ga ƙashi: Madara ita ce tushen abinci mafi girma na calcium da Vitamin D ga yara da manya. Calcium muhimmin sinadari ne don ƙarfa ƙasusuwa, motsin tsoka da alamun jijiya. Vitamin D yana kara karfin jiki wajen sha Calcium. Hasken rana kyakkyawan tushen Vitamin D. Sauran hanyoyin samun Vitamin D sun haɗa da: qwai, kifi, naman kaza, madara mai ƙarfi da wasu yogurts.
Yana taimakawa wajen gina hakora masu karfi: Madara na kara karfin hakora domin tana dauke da sinadarin calcium mai yawa, yayin da sinadarin Lactose kuma ke taimakawa wajen hana kogo da rubewar hakori.
Yana inganta lafiyar tsoka: Shan madara yana da alaƙa da rage haɗarin asarar tsoka mai alaƙa da shekaru. Har ila yau, binciken da yawa ya nuna cewa shan madara bayan motsa jiki na iya rage lalacewar tsoka, inganta gyaran tsoka, ƙara ƙarfi da rage ciwon tsoka.
Yana wadata furotin: Jikin ku yana buƙatar sinadaran da za su iya taimakawa wajen gyaran sel da haɓaka garkuwan jiki.
Yana inganta lafiyar zuciya: Potassium da ke cikin madara zai iya taimakawa wajen lafiyar zuciya. Samun ƙarin potassium da rage yawan amfani da sodium (gishiri) na iya rage hawan jini don haka rage haɗarin cututtukan zuciya da bugun jini.
Yana rage bakin ciki: Wata Nischita Nibedita ta ce, “Shan kofin madara a rana yana kawar da bakin tunani.” Ee, isasshen sinadarin Vitamin D da ke cikin madara yana tallafawa samar da serotonin; wanda yake taimaka wa mutane su ci abinci da samun barci. Masarrafa sukan wadata madarar shanu da sauran madara da Vitamin D. Don haka, wannan na iya taimakawa wajen rage damuwa.
Yana rage haɗarin kiba: Kuna iya ƙara madara a cikin abincin ku na yau da kullum. Tare da sinadarin furotin da ke ciki, zai iya hana ku sha’awar abinci mara kyau na dogon lokaci wanda zai taimaka muku dabarun motsa jiki da kuke yi don ƙone mai.
Yaki da cututtuka da yawa: Masu bincike sun gano cewa madara na taimakawa wajen rigakafin cututtuka da yawa.
Rage gajiya: Madara tana kwantar da tsokoki da jijiyoyi kuma tana da tasiri a kan ku.
Yana hana ƙwannafi: Akwai abinci da ke haifar da ƙwannafi. Madara tana ba da sakamako mai natsuwa a cikin ciki wanda ke hana ƙwannafi.
Yana da kyau ga fata: Madara na sa fata tayi sumul, laushi da sheki saboda tana dauke da retinol, sanannen maganin tsufa da antioxidant mai dawo da fata. Bayan haka, bitamin D na madara shima bitamin ne na rigakafin tsufa, godiya ga tasirin maganin kumburi da kariya daga hasken ultraviolet.
Yanzu da muka san cewa madara na da fa’ida iri-iri, madara nawa ya kamata mu sha kullum? Ga manya, kofin madara biyu a rana – sau ɗaya da safe da kafin barci – zai samar da isasshen adadin abubuwan gina jiki. Ga yara ‘yan kasa da shekaru 12 kuma; gilashin kofin madara 250ml biyu a rana ya isa. Kuma, ba shakka, jarirai suna buƙatar shan madara akai-akai, domin ita ce kaɗai hanyar samun abinci mai gina jiki a garesu. Yana da mahimmanci a lura cewa madara na da nau’ikan lafiya waɗanda zasu amfane mu.
Daniel Ighakpe ne ya rubuta wa jaridar Punch da harshen Ingilishi kuma ya aika mata ta wannan adireshin: danny.ighakpe@gmail.com Hausa Daily Times kuma ta fassara muku duba da muhimmacinsa.